WINDOWS system operacyjny

Komputer bez oprogramowania jest bezużyteczną maszyną - nie ma sposobu porozumiewania się użytkownika z komputerem, po jego włączeniu nie można nic zrobić. Dopiero po zainstalowaniu systemu operacyjnego maszyna "ożywa" - wie jakie ma parametry, użytkownik może wydawać jej polecenia, instalować różnorodne programy, tworzyć i zarządzać plikami itd.

System operacyjny - to program, który ma za zadanie: zarządzanie i nadzorowanie pracy komputera oraz wszystkich urządzeń peryferyjnych podłączonych do niego. Tworzy środowisko, w którym pracują inne programy. Zarządza danymi zapisanymi na dyskach (twardych i elastycznych - dyskietkach).

Pełni on następujące funkcje:
- zapewnia obsługę dialogu pomiędzy użytkownikiem a komputerem,
- nadzoruje wymianę informacji pomiędzy poszczególnymi urządzeniami systemu,
- organizuje zapis informacji na dysku,
- zarządza pamięcią operacyjną,
- ułatwia tworzenie i uruchamianie innych programów,
- sygnalizuje błędy.

 Rodzaje systemów operacyjnych.
Jednym z pierwszych systemów operacyjnych był DOS. Zyskał on dużą popularność, ze względu na prostotę obsługi i niezawodność. Po kilku latach firma Microsoft wyprodukowała nowy system operacyjny, o nazwie Windows, który pracuje w przyjaznym dla użytkownika środowisku graficznym. Rozwija go do dziś tworząc kolejne wersje (95, 98, 2000, NT). Obecnie istnieje na rynku wiele konkurencyjnych systemów operacyjnych dla komputerów osobistych, jednym z najpopularniejszych jest Linux, Mac OS, Unix.

Podstawowe pojęcia w systemie operacyjnym WINDOWS.
Pulpit - ekran wraz ze wszystkim co na nim widać.
Okno - otoczony prostokątną ramką fragment ekranu, w którym wyświetla swoje informacje i przyjmuje od nas polecenia.
Ikona - mały rysunek reprezentujący program, folder, dokument itp.

 Organizacja systemu Windows.

Pasek zadań - jest najczęściej wykorzystywanym elementem Windows. Menu Start zapewnia możliwość uruchamiania aplikacji, a większą jego część zajmują etykiety aplikacji aktywnych. Oprócz szybkiego dostępu do aplikacji na pasku zadań jest wyświetlana godzina

Standardowo w Menu Start można znaleźć następujące pozycje:

Programy - szybki dostęp do aplikacji zainstalowanych pod systemem
Dokumenty - po zainstalowaniu pakietu Office szybki dostęp do ostatnio otwieranych dokumentów
Ustawienia - dostęp do Panelu Sterowania
Znajdź - możliwość wyszukiwania plików i folderów na dysku
Pomoc - czyli podpowiedzi systemu
Uruchom - uruchamianie wybranego programu z możliwością przekazania mu dodatkowych parametrów lub opcji
Zamknij system - zakończenie pracy w systemie Windows i bezpieczne wyłączenie lub zrestarowanie komputera.






Systemy operacyjne Windows



Seria Windows to systemy operacyjne sprawujące kontrolę nad innymi programami. Są one graficznymi odpowiednikami DOS-a (systemu Microsoftu powstałego na początku lat 80-tych), na którego bazie część z nich pracuje. Dość wcześnie wyszły starsze wersje z użycia za sprawą Windows 95, który z resztą przysporzył PC-tom tylu wielbicieli. Dziś głównie należy skupiać uwagę na wersjach 98 i wyższych. "Windowsy" wyróżniają się prostotą obsługi, funkcjonalnością , szeroką gammą zastosowań, jednak głównym w tej chwili atutem jest ich bezpieczeństwo i niezawodność (głównie wersje NT). Początkujący użytkownicy komputera mogą się cieszyć tym, że wymienione obok cechy łączą się w wyśmienity sposób z intuicyjnym interfejsem



Historia powstania Windows:



1985 - Windows 1.0

1987 - Windows 2.0

1990 - Windows 3.0

1992 - Windows 3.1

1993 - Windows NT 3.1

1994 - Windows NT 3.11

1994 - Windows NT 3.5

1995 - Windows 95

1996 - Windows NT 4.0

1998 - Windows 98

1999 - Windows 98 SE

2000 - Windows 2000

2000 - Windows Millennium

2001 - Windows XP

2003 - Windows SERWER

2006 - Windows Vista

2008 - Windows Serwer

2009 - Windows 7

Windows NT



Początkowo Systemy Windows NT (skrót od New Technology) były biurowymi odpowiednikami serii Windows 9x. Wykorzystywały system plików NTFS (szybszy i bezpieczniejszy niż FAT z Windows 9x). Charakteryzowały się ogromną stabilnością, bezpiecznym działaniem, wysokim poziomem zabezpieczeń - czyli tym wszystkim czego potrzebują duże przedsiębiorstwa. Rozrywka została ograniczona do minimum (Windows NT 4.0 nie wykorzystywały np. popularnych formatów multimediów, DVD). W nowszych wersjach Windows zastosowano jednak inne rozwiązanie. Firma Microsoft połączyła najlepsze cechy obydwu rodzin "Okienek". Dobrym posunięciem było również odejście od DOS-a, jako podstawy systemu operacyjnego. Tak powstały Windows 2000 oraz Windows XP. Wyróżniają się zarówno stabilnością, bezpieczeństwem, jak i funkcjonalnością oraz szeroką gammą zastosowań.

Systemy tej rodziny sprawdzą się zarówno w biurze jak i w domu. Doskonale wypełnią każde zadanie. Dla początkujących i posiadaczy słabszych komputerów poleciłbym jednak Windows 9x.





Windows 9x



Systemy z tej serii towarzyszą nam przy pracy z komputerem od dobrych paru lat. Pierwszym programem z pod znaku 9x był Windows 95. Następnie pojawił się Windows 98, 98SE, lecz system kończący serię to Windows Millennium (został opisany w następnym dziale). Windows 98/98SE jest obecnie najpopularniejszym w Polsce systemem operacyjnym. Stosowany jest zarówno w biurach jak i domach prywatnych. Jego intuicyjna obsługa znacznie ułatwia pracę z komputerem (nawet początkujący nie powinni mieć z nim problemu). O jego niezwykłej popularności zadecydowały również niskie wymagania sprzętowe i mała ilość zajmowanego miejsca na dysku twardym przez sam system. Dzięki temu Windows 98 będzie działał prawidłowo także na najsłabszych komputerach. Jest bardzo wydajny w grach komputerowych, które zresztą pisane są przede wszystkim dla niego. Windows 98 oferuje łatwą konfigurację internetu, w prosty sposób można się również połączyć w sieć. System ten obsługuje większość nowoczesnych formatów i technologii. Windows 98 nie sprawi kłopotów także podczas przyłączania oraz konfiguracji sprzętu - większość sterowników urządzeń pasuje do systemu Microsoftu. Niestety jak każdy program Windows 98 posiada również wady, i to dość poważne. Jego podstawowym mankamentem jest bardzo mała stabilność. System wiesza się z powodu choćby najmniejszych błędów. Często są one spowodowane przeładowaniem Windows, instalacją zbyt wielu programów lub po prostu niedbalstwem programistów. Następną wadą systemu jest brak możliwości ochrony danych. Windows 9x pracuje w systemie plików FAT lub FAT 32, które nie radzą sobie z szyfrowaniem i zabezpieczaniem plików. Wiąże się z tym także podatność systemu na wirusy, bardzo liczne ostatnimi laty. Dlatego warto pracując z Windows 98 zaopatrzyć się w dobry program antywirusowy. Mimo tych niedociągnięć system Windows 98/98SE warto polecić wszystkim, niezależnie od zastosowań. Jednak osoby posiadające szybsze komputery powinny zastanowić się nad wyborem dużo lepszych Windows 2000 i Windows XP.



System godny polecenia przede wszystkim początkującym użytkownikom komputera Może on także zainteresować graczy, internautów oraz posiadaczy słabszego sprzętu









Windows Me



Windows Millennium Edition, jak wskazuje jego nazwa wydany został w 2000 roku. Jest ostatnim przedstawicielem serii Windows 9x. Jako następca systemu 98 głównie odznacza się niezłą obsługą multimediów. Wbudowany w niego został, wszystkim doskonale znany, Windows Media Player (wersja 7.0), Internet Explorer w wersji 5.5 (oferuje wiele nowych możliwości) oraz aplikacja o nazwie Move Maker, która pozwala na tworzenie filmów. Nie jest to przypadkowe posunięcie Microsoftu. Windows Me został dostosowany głównie do rozrywki jest więc typowym systemem domowym. W porównaniu z poprzednikiem, Windows millennium wzbogacony został o obsługę archiwów typu ZIP. Podnosi to znacząco bezpieczeństwo danych oraz możliwości folderów. Skompresowany folder w formacie ZIP zajmuje znacznie mniej miejsca i może chronić dane przed intruzami. Rozbudowany został również moduł Windows Uptade, umożliwiający aktualizację systemów operacyjnych lub innych aplikacji Microsoftu. Warto z niego korzystać gdyż zamieszczone w internecie łatki często znacznie poprawiają działanie uaktualnionych programów. Zdecydowanym ujemnym czynnikiem wpływającym na ogólną ocenę Windows Me jest mała stabilność. System wiesza się jeszcze częściej niż Windows 98! Niewątpliwie winę za to ponoszą programiści, przez których ręce przewinęła się ogromna ilość błędów. Na szczęście sytuację poprawia wspomniany wcześniej moduł Windows Uptade, którego uaktualnienia naprawiają większość niedociągnięć. Kolejną wadą systemu są niewymierne wymagania sprzętowe. WIndows Millennium Edition - aktualizacja Windows 98 wymaga znacznie szybszego komputera. Nie ma się co czarować. Windows Me jest zdecydowanie nieudanym systemem operacyjnym. Oparty na tej samej technologii co jego poprzednik, nie oferuje znaczących zmian. Lekko zmieniony wygląd, nowe ikony i tapety - to niewiele. Odradzam korzystanie z tego systemu.



Windows Millennium jest systemem typowo domowym. Raczej nie nadaje się do pracy Jest dobry do gier i obsługi multimediów



Windows 2000




Windows 2000 Professional powstał jako następca, popularnego w biurach, Windows NT 4.0. Opiera się na podobnej do poprzednika technologii i systemie plików NTFS. Istnieje jednak opcja, która daje powody do pewnych wątpliwości co do genezy systemu. Jest to możliwość pracy w systemie plików FAT16 oraz FAT32. Nie jest to jedyne podobieństwo Windows 2000 do serii Windows 9x, system bowiem został napisany w sposób możliwie najbardziej uniwersalny. Otóż Windows 2000 Professional jest pierwszym systemem operacyjnym łączącym w sobie najlepsze cechy, zarówno serii Windows NT jak i Windows 9x. Jest środowiskiem bezpiecznym. System plików NTFS gwarantuje możliwość zabezpieczania danych np. hasłem oraz ich szyfrowanie. Windows 2000 jak każdy produkt z pod znaku NT odznacza się wysoką stabilnością. W normalnych warunkach system nie ma prawa się zawiesić. W porównaniu z poprzednimi Windows, w tej wersji zastosowano jeszcze bardziej przejrzysty i czytelny interfejs. Wszystko rozmieszczone zostało w sposób przemyślany, a całość upiększona jest animowanymi menu. Jedynie mnogość dostępnych opcji wystraszyć może początkującego użytkownika. Niewątpliwie najważniejszą zaletą Windows 2000 Professional jest jego multimedialność, działająca w zgodzie ze stabilnością. Filmy, muzyka, a nawet gry komputerowe funkcjonują płynnie i bez najmniejszych komplikacji. Wyjątkiem mogą być starsze wersje gier, które z powodu przestarzałej technologii mogą nie działać prawidłowo. System wspiera wszystkie popularne formaty plików i standardy techniczne (np. USB). Windows 2000 w rękach doświadczonego użytkownika potrafi naprawdę wiele. Administrator, czyli profil główny, może ograniczyć dostęp innym osobom, korzystającym z komputera, do niemal każdego pliku, folderu czy dysku. Niestety ograniczeniem dla części użytkowników PC-ta mogą być dość wysokie wymagania sprzętowe. WIndows 2000 pracuje wprawdzie na słabszych komputerach (patrz niżej: wymagania sprzętowe), natomiast funkcjonalnie działa dopiero na znacznie szybszych maszynach. W dzisiejszych czasach jednak, sprzęt tanieje i akcesoria tej klasy co procesor 500 MHz to już nie taki duży wydatek. Niewątpliwie Windows 2000 Professional jest bardzo dobrym systemem operacyjnym. Bezpieczeństwo i stabilność idące w parze z funkcjonalnością oraz multimedialnością - to jego główne atuty.



System dobry do każdych zastosowań, Doskonale nadaje się do pracy jako serwer. Świetny także w biurze i w domu

Windows XP



System Windows XP to najnowsze dzieło Microsoftu. Powstał on w oparciu o doświadczenia tej znakomitej firmy. Stąd też jego nazwa (XP to skrót od Experience - z ang. doświadczenie). Jest on następcą Windows 2000 Professional opisywanego w poprzednim dziale. Różni się od niego jednak znacząco. W porównaniu z poprzednimi wersjami Windows, XP wyróżnia się znakomitym interfejsem, miłą kolorystyką i możliwością znaczącej modyfikacji wyglądu. Użytkowników, którzy korzystali ze starszych systemów operacyjnych może zaniepokoić zmiana panelu sterowania i miejsc innych ustawień. Cieszy jednak fakt iż Zarówno wygląd jak i miejsca katalogów ustawień można przywrócić tak, aby upodobniły się do np. Windows 98. Ciekawą możliwością również, jest wyłączenie niektórych zbędnych opcji wizualnych oraz dostosowanie systemu operacyjnego do najlepszej wydajności. Z pewnością zainteresuje to zwłaszcza posiadaczy słabszego sprzętu. Windows XP dostępny jest w dwóch wersjach: Professional oraz Home Edition. Oparte są one na tym samym, stabilnym jądrze Windows NT. Różnią się od siebie możliwościami w zakresie zabezpieczania danych. Najnowszy system operacyjny, podobnie jak jego porzednik, charakteryzuje się stabilnością (jeszcze doskonalszą niż Windows 2000), i bezpiecznym działaniem. Windows XP przy właściwym działaniu użytkownika, w trakcie błędu felernej aplikacji, nie ma prawa się zawiesić! Wysokie możliwośc szyfrowania danych dzięki systemowi plików NTFS, dają posiadaczowi komputera gwarancję prywatności. Wiele źródeł donosi iż Windows XP nie nadaje się do gier. Wbudowany DirectX 8.1 umożliwia doskonałą i funkcjonalną zabawę. Jądro systemu znakomicie sprawdza się do obsługi gier i multimediów. Niestety prawdą jednak jest że nieznaczna część (szczególnie starszych) gier nie zadziała na tym systemie. Rekąpensuje nam to skonstruowany przez Microsoft "tryb zgodności" dzięki któremu uruchomimy program w środowisku zbliżonym do Windows 95/98/Me/ czy 2000. WIndows Xp wyposażony został w najnowsze wersje Internet Explorer (6.0), Windows Media Player (8.0) oraz czasami kłopotliwą aplikację Windows Messanger. Podobnie jak w przypadku Windows 2000, system nie opiera się na DoSie lecz udosępnia go użytkownikowi w celu możliwości uruchomienia na komputerze starszych programów. Windows XP jest obecnie zdecydowanie najszybszym, najbardziej funkcjonalnym i bezpiecznym systemem operacyjnym dostępnym na rynku. Poważną przeszkodą jednak dla użytkowników PC ta mogą być wymagania sprzętowe. System staje się niezastąpiony dopiero na komputerze powyżej 700 MHz i 128 MB RAM.

System idealny dla każdego i do wszystkich zastosowań. Problemem mogą jedynie być wysokie wymagania sprzętowe.

Windows Vista

Kolejna kliencka wersja systemu operacyjnego Microsoft o nazwie Vista została wydana dla klientów korporacyjnych 30 listopada 2006, dla użytkowników indywidualnych 29 stycznia 2007. Windows Vista oferuje szczelniejsze mechanizmy zabezpieczające, wprowadzając między innymi kontrolę konta użytkownika w miejsce uruchamiania komputera z domyślnie ustawionym kontem administratora. Vista wprowadza również nowy interfejs użytkownika o nazwie Aero, szereg nowych aplikacji (takich jak Windows Calendar, Windows DVD Maker oraz kilka nowych gier, w tym szachy, Mahjong i Purble Place), przekonstruowaną i odporniejszą wersję programu Internet Explorer i bardziej intuicyjny w obsłudze Windows Media Player. Wprowadzono również sporo zmian w architekturze systemu. Wersje systemu dla klientów korporacyjnych to Windows Vista Business i Windows Vista Enterprise. Użytkownicy domowi mają do wyboru Windows Vista Home Basic i Windows Vista Home Premium. Edycją łączącą w sobie cechy obydwu trendów jest Windows Vista Ultimate. 18 marca 2008 wyszedł dodatek Service Pack 1 do Windows Vista, a jego polskojęzyczna wersja miała premierę 15 kwietnia 2008.

Windows Server 2008
doświadczenia technologiczne i związane z bezpieczeństwem, które zebrano podczas prac nad Windows Vista, system jest również bardziej modularny niż jego poprzednik z roku 2003.

Windows Server 2008 posiada to samo jądro co Windows Vista i około 50% wspólnego kodu. Co więcej, w wydaniu RTM pokazuje się w informacjach systemu że jest to wersja Service Pack 1. Windows Vista oraz Windows Server 2008 są aktualizowane tymi samymi "łatkami", a nawet tymi samymi pakietami Service Pack.

Windows Home Server

Nowy produkt koncernu Microsoft przeznaczony do małych sieci domowych. Został stworzony na jądrze systemu Windows 2003 serwer. Znajduje on zastosowanie w małych sieciach domowych tworzonych z różnych urządzeń multimedialnych dzięki czemu możliwe jest między innymi współdzielenie dostępu do Internetu, zautomatyzowane wykonywanie kopii bezpieczeństwa, czy strumieniowe udostępnianie treści multimedialnych. Komputer z zainstalowanym Windows Home Server może służyć także jako serwer plików. Możliwy jest także dostęp do treści multimedialnych poprzez Internet.


Windows 7
Następne po Viscie wydanie Windows ma nie mieć własnej nazwy, a być oznaczone numerem 7, podobnie jak wersje do NT 4.0, choć we wcześniejszych latach pojawiała się wersja nazwy kodowej Blackcomb i Vienna. Microsoft zapowiedział premierę systemu na 22 października a w chwili obecnej oficjalnie dostępna jest wersja RTM z numerem kompilacji 7600.

Co po siódemce?

Microsoft rozpoczął prace nad systemem operacyjnym, który ma stać się następcą produktów linii Windows. Istnieją pogłoski, że produkt będzie współpracował lepiej z rozwiązaniami wielordzeniowymi oraz wykorzystywał niedostępne jeszcze narzędzia deweloperskie [2].

Rodzinę Windows zastąpi w przyszłości system zbudowany na jądrze "Singularity" (osobliwość) pod nazwą Midori. Jest to na razie projekt nowego systemu operacyjnego w eksperymentalnej fazie badań prowadzonych przez Microsoft.